Kardeş Kıskançlığı ve karşılaşılan sorunlar

Kardeş Kıskançlığı ve karşılaşılan sorunlar
KARDEŞ KISKANÇLIĞI
Kıskançlık kelime anlamı olarak incelendiğinde sevilen bireyin bir başkasıyla paylaşılmasına katlanamamak olarak tanımlanır. Her bireyin az ya da çok mutlaka yaşadığı bu duygunun özellikle kardeşler arasında yoğun olarak hissedildiği görülmektedir. Çocukluk döneminde güçlü bir biçimde yaşanan bu duygunun ergenlik döneminde de kendisini gösterdiği hatta anne babanın uygun davranışları göstermemeleri sonucunda yetişkinlik dönemine sıçradığı da düşünülmektedir.

Anne ve babasının sadece kendisini sevmesini isteyen çocuk onların sevgisini bir başkasıyla paylaşmayı istemez. Bu duygu onun kardeşine karşı kıskançlık hissetmesine neden olur.


Kardeş kıskançlığı büyük ya da küçük kardeşin diğerini kıskanması şeklinde görülür. Küçük kardeşi doğana kadar ilgi odağı olmuş büyük kardeş annesinin gözbebeği iken bir anda anne ve babasının bir başkasıyla kendisiyle olduğundan çok daha fazla ilgilenmesine dayanamaz. Kaybettiği ilgi ve şefkati yeniden elde etmeye çalışır. Bunun için aşağıdaki davranışlardan birini ya da birkaçını sergiler:

1)Yeni gelen bebeğin evden gitmesini ister. Bunun için anne ve babasına bebeğin evden gitmesini söyleyebilir. Bu şekilde her şeyin eskisi gibi olacağını anne ve babasının kendisini eskisi kadar çok seveceğini düşünür.

2)Kardeşi gibi davranarak aynı ilginin kendisine de gösterilmesini umar. Örneğin o zamana kadar tuvaleti geldiğinde söyleyen büyük çocuk kardeşi gibi altını ıslatmaya ya da altına kaka yapma başlar. Bebeksi bir şekilde konuşmaya başlar. Kardeşi gibi annesinin memesinden süt içmeye çalışır. Annesinin yanında uyumak ister. Özetle kardeşini taklit ederek kaybettiği ilgiyi kazanmayı amaçlar.

3)Eskisine göre daha huysuz olabilir. Yaramazlıklar yapabilir.

4) Kardeşine zarar vermeyi düşünebilir.

5)Fiziksel bir sorunu olmamasına karşın baş ya da karın ağrısı çekebilir.

6)İştahında azalama, uyku düzeninde bozulma görülebilir.

7)Son olarak kardeşine olan kötü davranışlarının anne ve babası tarafından eleştirileceğini düşünerek kardeşine öyle hissetmediği halde aşırı sevgi ve ilgi gösterebilir.

Kardeş kıskançlığı her zaman büyük kardeşin küçük kardeşi kıskanması şeklinde olmaz. Bazen de küçük kardeşin yaş, başarı gibi niteliklerinin büyük kardeşle karşılaştırılması kıskançlık duygusunun ortaya çıkmasına neden olabilir. Çünkü küçük kardeş bir rekabetin içine doğmuştur. Ne yaparsa yapsın davranışları büyük kardeşle karşılaştırılacaktır. Dolayısıyla aşağılık duygusu geliştirme olasılığı yükselecektir.



Kardeş Kıskançlığı Durumunda Ebeveynlerin Yapması Gereken Davranışlar:



Küçük kardeş dünyaya gelmeden önce büyük kardeş eve yeni bir bebeğin geleceği fikrine alıştırılmalıdır. Hatta anne hamileliği öğrendiği andan itibaren çocuğa bu haberi vermelidir.

Çocuğun bebeğe ilişkin sert tutumu anlayışla karşılanmalıdır. Bu durumun annenin ve babanın yeni bebek için hazırlanırken onunla daha az ilgilenmesinden kaynaklanıyor olabilir.

Çocuğa ona olan sevgilerinin azalmadığını kanıtlamak için eskisinden daha yakın davranılması ve yeni hediyeler alınması kıskançlığını azaltmayacak, aksine çocuğu daha da şüphelendirecektir. Bu nedenle çocuğa eskisinden farklı davranmamak gerekir.

Bebek doğduktan sonra çocuğun kıskançlığı daha da artacaktır. Bu nedenle kardeşine karşı olan öfke dolu sözlere sert tepki gösterilmemeli bu duygularının normal olduğu unutulmamalıdır. Anne babanın bu anlayışlı yaklaşımı çocuğun duygularını bastırmasını engelleyecektir.

Bebekle çok zaman geçirilmesinden rahatsız olan çocuğa kendisinin de bir zamanlar onun kadar küçük olduğunu, tek başına bir şey yapamadığını bu nedenle yetişkin birisinin onun ihtiyaçlarını karşılaması gerektiği anlatılmalıdır.

Kardeşinin bakımında çocuğa da çeşitli görevler verilmelidir. Elbisesinin giydirilmesi ya da odasının hazırlanması konusunda büyük kardeşten yardım istenmelidir.

Anne, bebeğin ihtiyaçlarının fazla olması nedeniyle sürekli onunla ilgilenmek zorunda kalıyorsa, baba, büyükanne ya da büyükbaba büyük kardeşle zaman geçirmelidir. Böylece çocuk kendisini yalnız kalmış ve terkedilmiş hissetmeyecektir.

Çocuklar kesinlikle kıyaslanmamalıdır. Bu durum çocuğun kardeşine karşı olan kıskançlık duygusunu körükleyecektir.

Çocukların birbirleriyle olan kavgalarında haklı olan tarafı bulmaya çalışmak ve haksız olduğu düşünülen kardeşi suçlamak kardeşler arasındaki çekişmeyi arttıracak, anne ve babasından cesaret alan çocuk kardeşine daha fazla yüklenecektir. Bu nedenle anne-baba haklı olanı bulmak yerine mecbur kalmadıkça çocukların kavgalarına dahil olmamalıdır.

Şayet kardeşler arasındaki kıskançlık anne babanın baş edemeyeceği kadar büyükse bir uzmana danışılmalıdır.