DeepSeek Olayı Nedir ve Neden ABD Borsasında Şirketler Para Kaybetti?

Dikkatleri üzerine çeken DeepSeek olayı, teknoloji dünyasını ve finans piyasalarını derinden etkiledi. Çin merkezli bir yapay zeka (YZ) girişimi olan DeepSeek'in sektöre sunduğu yenilikler, ABD'li şirketlerin piyasa değerinde büyük kayıplara neden oldu. Bu olayın detaylarına ve etkilerine daha yakından bakalım.

DeepSeek Nedir?

DeepSeek, Çin merkezli bir yapay zeka şirketidir ve odaklandığı temel alan, yapay zeka modellerini daha az maliyetle ve daha düşük donanım gereksinimleriyle geliştirmek. Şirket, dünyanın en popüler YZ modellerinden ChatGPT ve Gemini gibi uygulamalarla rekabet edecek çözümler üreterek öne çıktı. DeepSeek'in yeni uygulaması, Apple App Store'da en çok indirilen ürünlerden biri haline gelerek köklü bir başarıya imza attı.

ABD Borsasında Nasıl Bir Etki Yarattı?

DeepSeek'in piyasadaki başarısı, ABD merkezli teknoloji devleri üzerinde zincirleme bir etki yarattı:

• Nvidia'nın Hisse Kaybı: Yapay zeka çipleri konusundaki liderlik konumuyla bilinen Nvidia, DeepSeek olayı sonrasında %17'lik bir değer kaybı yaşayarak piyasa değerinde 589 milyar dolarlık bir azalma gördü. Bu, ABD borsa tarihindeki en büyük günlük kayıp olarak kaydedildi.

• Diğer Teknoloji Devleri: Microsoft, Meta ve Alphabet gibi diğer rketlerin hisselerinde de ciddi düşüşler görüldü. Bu durum, Batı'nın YZ yatırımlarının verimliliği üzerine tartışmaları tetikledi.

DeepSeek'in Yaratıldığı Endişeler

DeepSeek olayı, birçok uzman tarafından “Yapay Zeka'nın Sputnik Anı” olarak tanımlandı. Bu benzetme, ABD'nin uzay yarışı sırasında SSCB'nin Sputnik uydusunu fırlatması karşısında yaşadığı şoku ifade ediyor. DeepSeek'in maliyet verimliliği ve düşük çip gereksinimleri, YZ geliştirme paradigmasında köklü değişiklikler yapabileceğini gösteriyor. Bu da ABD'nin YZ alanındaki liderliğini tehlikeye atabilecek bir gelişme olarak görülüyor.

Sonuç

DeepSeek olayı, yapay zeka teknolojilerinde Çin'in artan etkisini ve ABD merkezli teknoloji devlerinin bu yenilikler karşısındaki hassasiyetini gözler önüne serdi. Nvidia gibi devlerin büyük değer kayıpları yaşaması, piyasalarda yeni dengelerin oluşabileceğini ve teknoloji yarışında rekabetin çok daha sert olabileceğini ortaya koyuyor. Bu olay, Çin'in sadece üretimde değil, yenilikçi teknolojilerde de liderlik hedeflediğinin çarpıcı bir kanıtı olarak dikkat çekiyor. 

OpenAI: 
- Yaklaşık 10 yıllık şirket
- 4,500+ çalışan
- 6,6 milyar dolar harcandı

DeepSeek:
- Yaklaşık 2 yıllık şirket
- 200 çalışan
- 10 milyon dolardan az para harcandı

Çin merkezli bir yapay zeka şirketinin web sitesi https://www.deepseek.com/

DeepSeek ve ChatGPT, her ikisi de yapay zeka (AI) teknolojilerini kullanan platformlar olsa da, odaklandıkları alanlar, yetenekleri ve kullanım amaçları açısından bazı temel farklılıklar bulunmaktadır. İşte bu iki platform arasındaki temel farklılıklar:

1. Odaklanılan Alanlar:

• DeepSeek: DeepSeek, büyük veri analizi, iş zekası ve kurumsal çözümler üzerine odaklanan bir yapay zeka platformudur. Şirketlere veri odaklı kararlar almalarında yardımcı olmak için tasarlanmıştır. Derin öğrenme (deep learning) ve makine öğrenmesi (machine learning) tekniklerini kullanarak karmaşık veri setlerini analiz eder ve anlamlı içgörüler sunar.
• ChatGPT: ChatGPT ise doğal dil işleme (NLP) ve sohbet robotu (chatbot) teknolojileri üzerine odaklanır. Kullanıcıların sorularına metin tabanlı yanıtlar vermek, sohbet etmek, metin oluşturmak ve çeşitli dil tabanlı görevleri gerçekleştirmek için tasarlanmıştır. GPT (Generative Pre-trained Transformer) modeli üzerine kuruludur.

2. Kullanım Amaçları:

• DeepSeek: Şirketlerin operasyonel verimliliğini artırmak, pazar analizi yapmak, risk yönetimi ve stratejik planlama gibi alanlarda kullanılır. Daha çok iş dünyasına yönelik çözümler sunar.
• ChatGPT: Daha genel kullanıma yöneliktir. Kullanıcıların sorularını yanıtlamak, metin yazmak, öğrenmek, eğlence amaçlı sohbetler yapmak ve çeşitli dil tabanlı görevleri gerçekleştirmek için kullanılır. Hem bireysel kullanıcılar hem de işletmeler tarafından kullanılabilir.

3. Teknolojik Altyapı:

• DeepSeek: Derin öğrenme ve makine öğrenmesi modellerini kullanarak büyük veri setlerini analiz eder. Veri madenciliği, desen tanıma ve tahminleme gibi teknikler kullanır.
• ChatGPT: GPT modeli üzerine kuruludur ve doğal dil işleme tekniklerini kullanır. Metin üretme, dil çevirisi, özetleme ve benzeri dil tabanlı görevler için optimize edilmiştir.

4. Kullanıcı Kitlesi:

• DeepSeek: Daha çok işletmeler, analistler, veri bilimcileri ve stratejisiler tarafından kullanılır. Kurumsal düzeyde çözümler sunar.
• ChatGPT: Hem bireysel kullanıcılar hem de işletmeler tarafından kullanılabilir. Eğitim, müşteri hizmetleri, içerik oluşturma gibi alanlarda geniş bir kullanıcı kitlesine hitap eder.

5. Çıktı Türü:

• DeepSeek: Veri analizi sonuçları, raporlar, tahminler ve stratejik öneriler gibi çıktılar üretir.
• ChatGPT: Metin tabanlı çıktılar üretir. Sorulara yanıtlar, metinler, özetler, çeviriler ve benzeri dil tabanlı çıktılar sunar.

6. Entegrasyon ve Uygulama Alanları:

• DeepSeek: Kurumsal yazılımlarla entegre edilerek kullanılır. Finans, sağlık, perakende, lojistik gibi sektörlerde uygulanabilir.
• ChatGPT: Web siteleri, mobil uygulamalar, müşteri hizmetleri sistemleri, eğitim platformları gibi çeşitli alanlarda entegre edilebilir.

Özetle, DeepSeek daha çok veri analizi ve iş zekası alanında uzmanlaşmış bir platform iken, ChatGPT doğal dil işleme ve metin tabanlı görevlerde uzmanlaşmış bir yapay zeka modelidir. Her iki platform da yapay zeka teknolojilerini kullanır, ancak farklı kullanım alanları ve hedef kitlelere hitap ederler.